Zatrudnianie emerytów staje się coraz bardziej powszechne, a wielu pracodawców dostrzega korzyści płynące z posiadania doświadczonych pracowników w swoich zespołach. Z drugiej strony, emeryci często chcą kontynuować pracę, aby uzupełnić swoje dochody. Co warto wiedzieć o zatrudnianiu emeryta na umowę o pracę?
Jakie są zasady zatrudnienia emeryta na umowę o pracę?
Podstawowe zasady zatrudnienia emerytów na umowę o pracę są zbliżone do standardowych zasad zatrudniania. Główna różnica dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne. W przypadku kobiet, które ukończyły 55 lat, oraz mężczyzn po 60. roku życia, wynagrodzenie nie jest obciążane składką na Fundusz Pracy ani na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Obowiązkiem pracodawcy jest zgłoszenie zatrudnienia emeryta do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Musi to zrobić w ciągu 7 dni od nawiązania stosunku pracy, wykorzystując formularz ZUS ZUA. W przypadku, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 5 osób, zgłoszenie może nastąpić w formie papierowej, a w przeciwnym razie – elektronicznej.
Jakie składki są obowiązkowe przy zatrudnieniu emeryta?
Zatrudniając emeryta na umowę o pracę, pracodawca musi opłacać składki na ubezpieczenia społeczne, w tym emerytalną, rentową, chorobową i wypadkową oraz składkę zdrowotną. Wysokość tych składek jest uzależniona od wynagrodzenia pracownika.
- Składka emerytalna wynosi 19,52% podstawy wymiaru, z czego 9,76% opłaca pracodawca.
- Składka rentowa to 8,00% podstawy, z czego 6,5% pokrywa pracodawca.
- Składka chorobowa wynosi 2,45% podstawy i jest całkowicie opłacana z wynagrodzenia pracownika.
- Składka wypadkowa waha się od 0,67% do 3,33% podstawy wymiaru, w całości opłacana przez pracodawcę.
Czy emeryt może pracować na umowę zlecenie?
Emeryci mogą być zatrudniani również na podstawie umowy zlecenie. W przypadku, gdy umowa zlecenie jest jedyną formą zatrudnienia, obowiązkowe jest opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Składka chorobowa jest w tym przypadku dobrowolna.
Zatrudniając emeryta na umowę zlecenie, pracodawca nie musi opłacać składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Jeśli emeryt wykonuje pracę na umowie zlecenie i jednocześnie jest zatrudniony na umowę o pracę u innego pracodawcy (z wynagrodzeniem co najmniej minimalnym), zleceniodawca opłaca tylko składkę zdrowotną.
Umowa zlecenie z własnym pracodawcą
Jeżeli emeryt podpisze umowę zlecenie z własnym pracodawcą, wynagrodzenie z tej umowy jest traktowane identycznie jak z umowy o pracę. W takim przypadku obowiązkowe są wszystkie składki społeczne, w tym chorobowa i zdrowotna.
Warto również wspomnieć, że przy zawarciu kilku umów zlecenie z różnymi zleceniodawcami, każda z nich jest oskładkowana do momentu, gdy łączny przychód osiągnie wartość minimalnego wynagrodzenia. Od kolejnych umów zlecenie składki społeczne nie są już pobierane, pozostaje jedynie składka zdrowotna i podatek.
Jakie są korzyści i ograniczenia dla pracującego emeryta?
Emeryci, którzy rezygnują z pobierania świadczenia emerytalnego i kontynuują pracę zawodową, mogą skorzystać z ulgi podatkowej PIT-0. Zwolnienie to dotyczy przychodów do kwoty 85 528 zł rocznie. Dodatkowo obowiązuje ich kwota wolna od podatku wynosząca 30 000 zł.
Jednakże, emeryci, którzy osiągają dochody przekraczające 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, muszą liczyć się z możliwością zawieszenia wypłaty emerytury przez ZUS. Warto więc monitorować swoje przychody, aby nie przekroczyć tego progu.
Na co zwrócić uwagę przy zawieraniu umowy z emerytem?
Pracodawcy powinni pamiętać o kilku kluczowych aspektach przy zatrudnianiu emerytów. Po pierwsze, umowa o pracę z emerytem wymaga rozwiązania poprzedniej umowy na co najmniej jeden dzień, aby emeryt mógł przedstawić świadectwo pracy i wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych. Po drugie, należy pamiętać o zgłoszeniu emeryta do ZUS oraz o terminowym odprowadzaniu składek.
W przypadku umów terminowych, ważne jest, aby nie przekroczyć limitu trzech umów na czas określony o łącznym czasie trwania do 33 miesięcy. W przeciwnym razie umowa automatycznie przekształci się w umowę na czas nieokreślony.
Warto również rozważyć zawarcie umowy o dzieło, która nie wymaga opłacania składek społecznych i zdrowotnych, chyba że jest zawarta z własnym pracodawcą.
Co warto zapamietać?:
- Zatrudnienie emeryta na umowę o pracę zwalnia z opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dla kobiet po 55. i mężczyzn po 60. roku życia.
- Pracodawca ma 7 dni na zgłoszenie emeryta do ZUS, a składki na ubezpieczenia społeczne obejmują emerytalną, rentową, chorobową, wypadkową i zdrowotną.
- Emeryci mogą być zatrudniani na umowę zlecenie, gdzie składki na Fundusz Pracy nie są obowiązkowe, a składka zdrowotna jest jedyną obowiązkową przy pracy na umowie zlecenie.
- Emeryci, którzy rezygnują z emerytury, mogą skorzystać z ulgi podatkowej PIT-0 do 85 528 zł rocznie, ale muszą uważać na przekroczenie 130% przeciętnego wynagrodzenia, co może skutkować zawieszeniem emerytury.
- Przy zatrudnieniu emeryta ważne jest rozwiązanie poprzedniej umowy na co najmniej jeden dzień oraz przestrzeganie limitu trzech umów na czas określony do 33 miesięcy, aby uniknąć automatycznego przekształcenia w umowę na czas nieokreślony.
