Renta rodzinna to świadczenie, które może stanowić istotne wsparcie finansowe dla osób uprawnionych, w szczególności dzieci do 26. roku życia. Jednakże, kwestie związane z podatkiem od tego rodzaju dochodów mogą budzić wątpliwości. W niniejszym artykule przedstawimy szczegółowe informacje dotyczące podatku od renty rodzinnej dla osób do 26. roku życia.
Co to jest renta rodzinna?
Renta rodzinna to świadczenie wypłacane przez instytucje takie jak ZUS czy KRUS w przypadku śmierci jednego z żywicieli rodziny. Świadczenie to przysługuje członkom rodziny zmarłego, którzy spełniają określone kryteria. Warto zaznaczyć, że renta rodzinna może być przyznawana zarówno dzieciom, jak i małżonkom, rodzicom czy innym członkom rodziny.
W przypadku dzieci, renta rodzinna przysługuje:
- do ukończenia 16. roku życia,
- w wieku 16-25 lat, pod warunkiem kontynuowania nauki,
- bez względu na wiek, jeśli dziecko stało się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 lat lub w trakcie nauki przed ukończeniem 25 lat.
Wysokość renty rodzinnej zależy od liczby osób uprawnionych do jej otrzymywania. Przykładowo, w przypadku jednej osoby wynosi ona 85% świadczenia zmarłego, a w przypadku trzech osób lub więcej – 95% tego świadczenia.
Jakie są zasady opodatkowania renty rodzinnej?
Podatek od renty rodzinnej zależy od wieku osoby uprawnionej oraz od tego, czy osiąga ona inne dochody. W przypadku dzieci do 26. roku życia sytuacja jest szczególna, ponieważ obowiązują ich przepisy dotyczące tzw. ulgi dla młodych.
Ulga dla młodych
Osoby do 26. roku życia korzystają w Polsce z ulgi podatkowej, zwanej potocznie „zerowym PIT”. Oznacza to, że dochody z określonych źródeł, takich jak umowa o pracę czy umowa zlecenia, są zwolnione z podatku dochodowego do wysokości 85 528 zł rocznie. Ulga ta obejmuje również dochody z renty rodzinnej.
Warto jednak pamiętać, że ulga dla młodych nie obejmuje wszystkich rodzajów dochodów. Przykładowo, dochody z umów o dzieło, działalności gospodarczej czy zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach.
Obowiązek składania PIT
Osoby do 26. roku życia, które korzystają z ulgi dla młodych i nie przekroczyły limitu 85 528 zł rocznego dochodu, nie mają obowiązku składania zeznania rocznego PIT. Jeśli jednak dochód przekroczy ten limit, konieczne jest rozliczenie nadwyżki w deklaracji podatkowej.
Jak renta rodzinna wpływa na inne ulgi podatkowe?
Renta rodzinna nie wpływa na możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej ani na tryb rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Oznacza to, że rodzice mogą nadal korzystać z ulgi na dziecko, nawet jeśli dziecko otrzymuje rentę rodzinną.
Ulga prorodzinna
Ulga prorodzinna przysługuje na dzieci:
- małoletnie,
- otrzymujące zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
- do 25. roku życia, pod warunkiem kontynuowania nauki i nieprzekroczenia dochodu 22 546,92 zł rocznie (do tej kwoty nie wlicza się renty).
W efekcie, nawet jeśli dziecko otrzymuje rentę rodzinną, rodzice mogą uwzględnić ulgę prorodzinną w swoim rozliczeniu podatkowym.
Jakie są limity dochodów przy rencie rodzinnej?
W przypadku osób otrzymujących rentę rodzinną, istotne są limity dochodów, które mogą wpłynąć na wysokość świadczenia. Jeśli osoba uprawniona osiąga dodatkowe dochody, renta może zostać zmniejszona lub zawieszona.
Od 1 czerwca do końca sierpnia 2023 roku limity dochodów wynosiły:
- 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – 4 987 zł brutto,
- 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – 9 261,60 zł brutto.
Jeśli dochód przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia, renta zostanie zmniejszona o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o maksymalną kwotę zmniejszenia, która w przypadku jednej osoby wynosi 675,24 zł. Natomiast przekroczenie 130% przeciętnego wynagrodzenia skutkuje zawieszeniem renty rodzinnej.
Warto podkreślić, że w przypadku renty rodzinnej dla kilku osób, zmniejszenie lub zawieszenie dotyczy jedynie części świadczenia przysługującej osobie osiągającej dodatkowe dochody.
Jak rozliczyć PIT przy rencie rodzinnej?
Rozliczenie PIT w przypadku renty rodzinnej zależy od wieku osoby uprawnionej oraz od tego, czy renta jest jedynym źródłem dochodu. Instytucje takie jak ZUS wystawiają odpowiednie dokumenty PIT-11A lub PIT-40A, które są podstawą do rozliczenia podatkowego.
Rozliczenie renty przez osoby pełnoletnie
Osoby pełnoletnie, które otrzymują rentę rodzinną, muszą samodzielnie rozliczyć się z fiskusem. Dochody z renty wykazują w zeznaniu rocznym PIT-37 lub PIT-36. Jeśli renta jest jedynym źródłem dochodu i podatnik nie korzysta z ulg, PIT-40A może być wystarczający.
Rozliczenie renty dla dzieci niepełnoletnich
W przypadku dzieci niepełnoletnich, dochody z renty rodzinnej są doliczane do dochodów rodziców. Rodzice składają zeznanie PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/M, w którym wykazują przychody dziecka. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy renta została przyznana na imię i nazwisko dziecka – wówczas składane jest odrębne zeznanie podatkowe.
Podsumowanie zasad podatku od renty rodzinnej
Podatek od renty rodzinnej dla osób do 26. roku życia jest uzależniony od kilku czynników, takich jak wiek, wysokość dochodów oraz rodzaj osiąganych przychodów. Dzięki uldze dla młodych, osoby te mogą korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego do określonego limitu. Ważne jest jednak, aby pamiętać o obowiązku rozliczenia nadwyżki dochodów oraz o prawidłowym wypełnieniu odpowiednich formularzy PIT.
Co warto zapamietać?:
- Renta rodzinna przysługuje dzieciom do 26. roku życia, w tym do ukończenia 16. roku życia oraz w wieku 16-25 lat, pod warunkiem kontynuowania nauki.
- Wysokość renty wynosi 85% świadczenia zmarłego dla jednej osoby, a 95% dla trzech lub więcej osób uprawnionych.
- Osoby do 26. roku życia korzystają z ulgi podatkowej „zerowy PIT”, zwalniającej dochody do 85 528 zł rocznie, w tym dochody z renty rodzinnej.
- Limity dochodów dla renty rodzinnej wynoszą 70% (4 987 zł) i 130% (9 261,60 zł) przeciętnego wynagrodzenia; przekroczenie tych kwot skutkuje zmniejszeniem lub zawieszeniem renty.
- Rozliczenie PIT dla dzieci niepełnoletnich odbywa się przez rodziców, a w przypadku pełnoletnich konieczne jest samodzielne rozliczenie z fiskusem.
